Historia
Prawdopodobnie niegdyś na terenie miasta istniał słowiański gród, którego założenie przypisuje się Bolesławowi III Krzywoustemu w latach 1108-1112. Początki Jeleniej Góry w dzisiejszej postaci datuje się na połowę XIII w. Dokładna data uzyskania praw miejskich nie jest znana.
W 1392 r. miasto przeszło pod panowanie czeskie. Od Jagiellonów otrzymało szeroką samodzielność, prawo bicia własnej monety i przywilej corocznych jarmarków. W II poł. XVI w. w Jeleniej Górze rozpoczęła się produkcja płócien lnianych. Zyskowny handel przerwała jednak wojna trzydziestoletnia.
Pomyślny rozwój miasta został przerwany w 1742 r. gdy Śląsk został wcielony do państwa pruskiego. W tym czasie zmieniła się koniunktura na rynkach światowych, a rękodzielnicza produkcja została wyparta przez wyroby mechanicznych tkalni angielskich. Doprowadziło to do całkowitego upadku tkactwa w Jeleniej Górze.
Z początkiem XIX w. w mieście zaczęły powstawać fabryki, wrastał również ruch turystyczny w Karkonoszach, co sprawiło, że do Jeleniej Góry przyjeżdżało coraz więcej osób. Miasto rozwijało się. Szczęśliwie, II wojna światowa nie przyniosła poważnych zniszczeń. Już w sierpniu 1945 r. działanie rozpoczął miejscowy teatr, rozpoczęto naukę w szkołach i otwarto zakłady przemysłowe.
W 1973 r. do Jeleniej Góry włączono Goduszyn i Czarne, trzy lata później przyłączone zostały również Cieplice Śląskie-Zdrój, Sobieszów i Maciejowa - w ten sposób powstał największy ośrodek miejski w Sudetach Zachodnich. Obecnie Jelenia Góra posiada status miasta na prawach powiatu.
Ludność
Pierwsze zapiski dotyczące ludności Jeleniej Góry pochodzące z XVI w. wspominają o populacji liczącej ok. 3,5 tys. mieszkańców. Na przełomie XVIII i XIX w. ludność miasta wynosiła już około 6 tys. osób, by w XX w. wzrosnąć do około 20 tys. Po II wojnie światowej miasto liczyło około 39 tys. mieszkańców. W następstwie utworzenia województwa jeleniogórskiego i przyłączenia do miasta okolicznych miejscowości liczba ludności wzrosła do 80 tys. W kolejnych latach na skutek przyłączania do Jeleniej Góry kolejnych wsi populacja miasta nadal rosła. Obecnie liczba mieszkańców wynosi 80 325.
Kultura
Jelenia Góra jest kulturalnym i artystycznym centrum regionu. W mieście funkcjonują liczne instytucje kulturalne - teatry, filharmonie, muzea i galerie, m.in. Teatr im. C.K. Norwida, Teatr Maska, Muzeum Karkonoskie, Muzeum Przyrodnicze, Filharmonia Dolnośląska, Galeria Muflon, Galeria Prizn, Karkonoski Salon Sztuki.
Mieszkańcy mogą korzystać z oferty czterech kin: kina Lot, kina Grand, DKF "Klaps" i kina Helios.
Turystów przyciągają również liczne festiwale i święta, takie jak Wrzesień Jeleniogórski, Festiwal Muzyki "Silesia Sonans", Jeleniogórski Jarmark Staroci i Osobliwości, Krokus Jazz Festival czy Międzynarodowy Festiwal Filmowy.
Warto wiedzieć, że to właśnie w Jeleniej Górze zostały założone kabarety - Kabaret Paranienormalni i Kabaret Paka.
Architektura
Jelenia Góra jest starym, zabytkowym miastem, w którym zachowały się liczne zabytki architektury - m.in. pozostałości miejskich murów obronnych. Niegdyś umocnienia te sięgały 8 m, a na przedmurzu znajdowała się sucha fosa, którą później wykorzystywano jako ogrody i ogród zoologiczny. Na skutek przemian w technice wojskowej i intensywnego rozwoju miasta w XVIII w. mury miejskie straciły jednak na znaczeniu. Obecnie zachowały się jedynie Baszta Wojanowska, Baszta Grodzka i Baszta Zamkowa a także fragmenty murów przy ul. Jeleniej. Warto zwiedzić je w trakcie wycieczki organizowanej przez miejscowe biuro podróży.
W centrum warto zobaczyć z kolei Plac Ratuszowy z Ratuszem Miejskim z poł. XVIII w. Został on wybudowany w stylu klasycystycznym. Co ciekawe, w podziemiach budynku zachowały się pozostałości po poprzednich, gotyckich i renesansowych budowlach.
Zwiedzając Jelenią Górę, warto również zobaczyć teatr im. C.K. Norwida wzniesiony w stylu secesyjnym. To właśnie w nim w 1945 r. uruchomiono pierwszy teatr na Ziemiach Odzyskanych, w którym debiutowali m.in. Adam Hanuszkiewicz i Kazimierz Dejmek.
W mieście znajdują się także zabytkowe świątynie - kościół pw. Św. Erazma i Pankracego pochodzący z 1552 r., kościół Podwyższenia Krzyża Świętego zbudowany w XVIII w. czy cerkiew prawosławna Świętych Piotra i Pawła.
Planując dłuższy pobyt w mieście, warto zwiedzić zabytki położone nieco dalej od centrum, m.in. pałac Schaffgotschów i Park Norweski w Cieplicach.
Gospodarka
Jelenia Góra to miasto o bogatej tradycji związanej z handlem, lecznictwem i nauką. Bliskie sąsiedztwo Czech i Niemiec sprzyja rozwojowi biznesu i powstawania nowych inwestycji.
W Jeleniej Górze działa ponad 12 tys. podmiotów gospodarczych, m.in. Przedsiębiorstwo Farmaceutyczne Jelfa, Jelenia Plast, Dr Schneider, Zorka i Draexlmaier. W mieście funkcjonuje Strefa Przemysłowa o powierzchni 80 ha, położonych przy głównym szlaku komunikacyjnym w kierunku Czech i Niemiec. Tereny te zawierają również grunty należące do Kamiennogórskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej Małej Przedsiębiorczości.
Na terenie miasta funkcjonują również galerie handlowe: Galeria Karkonoska, Galeria Sudecka, Dom Handlowy, Pasaż Grodzki i Nowy Rynek.
Mapa / dzielnice
Na Jelenią Górę składają się dzielnice: Cieplice Śląskie-Zdrój, Sobieszów, Jagniątków, Zabobrze, Śródmieście, Goduszyn, Grabary, Maciejowa, Strupice i Zatorze. Dużą część dzielnic miasta stanowią włączone w granice administracyjne miasta dawne wioski i miasta (m.in. Cieplice i Sobieszów).
Najmłodszą dzielnicą Jeleniej Góry jest Jagniątków, dołączony do miasta w 1998 r.
Podgórskie dzielnice miasta: Jagniątków, Sobieszów i Cieplice dysponują bogatą bazą turystyczną i stanowią świetną bazę wypadkową w Karkonosze.
