Gdzie wykorzystywane są połączenia nitowe?
Wśród stosowanych nierozłącznych połączeń mechanicznych często wykorzystywane są połączenia nitowe. W tym procesie technologicznym kilka części płaskich zostaje ze sobą złączonych za pomocą łączników określanych jako nity. Te są natomiast metalowymi elementami konstrukcyjnymi. Mogą one zostać wykorzystane w konstrukcjach z blachy, ale tez tworzyw sztucznych czy fragmentów skór.
Charakterystyka połączeń nitowych
Wyróżniamy różne rodzaje połączeń mechanicznych. Nitowe kwalifikowane są jako połączenia nierozerłączne pośrednie. Oznacza to, że powstają dzięki wykorzystaniu dodatkowych elementów złącznych, którymi w tym przypadku są nity. Najczęściej mają one postać trzpieni walcowych z łbami. Proces nitowania rozpoczyna się od wykonania w materiale otworu pod nity. Po umieszczeniu nitu należy podeprzeć jego łeb za pomocą kształtowego wspornika oraz wykonać zakuwkę. Istotne jest przy tym, aby wspornik i zakuwnik nie stykały się z łączonymi elementami i nie uszkadzały ich. Nity mogą być zamykane przy użyciu odpowiednich narzędzi do nitowania uderzeniowo – młotkiem ręcznym lub pneumatycznym – albo naciskowo, za pomocą nitownic ręcznych, mechanicznych czy hydraulicznych. W sytuacji, gdy mamy dostęp wyłącznie do jednej strony łączonych elementów stosowane są nity zrywalne.
Nitowanie może być przy tym przeprowadzane na zimno oraz na gorąco. Pierwszy sposób sprawdza się podczas zamykania nitów stalowych o średnicy trzonu mniejszej lub równej 8 milimetrów, natomiast drugi – podczas zamykania nitów stalowych o średnicy 10 milimetrów i większej. Należy przy tym pamiętać, że nitowanie na gorąco powoduje znaczne naprężenia w trzonie nitu i powierzchniach łączonych, dlatego nie może zostać użyte do każdego materiału w przeciwieństwie do nitowania na zimno. Połączenia nitowe możemy podzielić ze względów konstrukcyjnych na zakładkowe i nakładkowe. Połączenie, w którym użyto szeregu nitów, określane jest jako szew nitowy. Może on być jednorzędowy lub wielorzędowy.
Zastosowanie połączeń nitowych
Obok podziału ze względów konstrukcyjnych wyróżnić możemy również podział połączeń nitowych ze względu na ich przeznaczenie. Tu wymienić należy połączenia nitowe:
- nieznacznie obciążone, stosowane w małych konstrukcjach;
- szczelne, stosowane w niskociśnieniowych zbiornikach;
- mocne, stosowane w konstrukcjach stalowych silnie obciążonych;
- mocno-szczelne, stosowane w wysokociśnieniowych zbiornikach.
Nitowanie znajduje zatem zastosowanie między innymi w budowie mostów oraz innych dużych konstrukcji. W zbiornikach i instalacjach przemysłowych wypierane jest przez łatwiejsze metody łączenia takie jak spawanie oraz zgrzewanie. Połączenia nitowe doskonale sprawdzają się natomiast w przemyśle motoryzacyjnym oraz lotniczym. Jak zauważa hurtownia Metalmax, atutem nitów jest możliwość łączenia za ich pomocą elementów wykonanych z tych samych lub innych niż nit materiałów. Dostępne są przy tym nity aluminiowe, stalowe, nierdzewne, miedziane czy kolorowe, ale mogą one być wykorzystane do łączenia tworzyw sztucznych, w tym gumy i brezentu, a także skóry, nie niszcząc ich powierzchni.
