Historia jeździectwa

Koń w kulturze polskiej zajmuje ważne i istotne miejsce. Będący symbolem wolności i towarzyszący żołnierzom w walce na stałe wpisał się w polski krajobraz. Szczególnie chętnie utrwalany na obrazach przez Wojciecha Kossaka czy Józefa Brandta, stał się ważnym malarskim symbolem. Polacy także upodobali sobie jeździectwo jako sport, który w ostatnich latach przeżywa prawdziwy renesans. Jaka jest zatem historia jeździectwa?

Historia jeździectwa, zarówno tego światowego jak i polskiego, jest historią bogatą, wielowątkową, na którą składają się nagłe zwroty akcji i lata stagnacji. Jest nie tylko historią kolejnych zawodów, mistrzostw oraz zwycięstw najlepszych jeźdźców, lecz opowieścią o tym, jak zmieniał się stosunek człowieka do zwierzęcia. I chociaż nie da się jej streścić w kilku słowach, spróbujmy naszkicować jej zarys.

Europa

Początki historii jeździectwa sięgają aż XII w, a sama dyscyplina narodziła się we Włoszech, w Neapolu, gdzie w 1134 roku powstała pierwsza Akademia Jeździecka. Jednak początki współpracy człowieka z koniem nie układały się zbyt dobrze. Koń został całkowicie podporządkowany, a jazda odbywała się w skróconych chodach. Stosowano ostre kiełzna, a metody pracy z koniem były dość drastyczne. Zmianę podejścia do zwierzęcia przyniósł dopiero rok 1625, kiedy to Antoine de Pluvinel, żołnierz i dyplomata, odrzucił mechaniczne przymusy w szkleniu konia, wprowadzając jednocześnie ćwiczenia gimnastyczne. To jemu właśnie jeździectwo zawdzięcza pilary, czyli słupy, służące do nauki zbierania. Inna ważną postacią w historii jeździectwa był Gueriniere, który stosował ćwiczenia na giętkość i równowagę, wprowadził chody boczne, lotne zmiany nogi w galopie oraz klasyczny dosiad. Kolejna ważna data to rok 1572, gdy na polecenie Cesarza Maksymiliana II powstaje słynna Hiszpańska Szkoła Jazdy. Z czasem moda na jeździectwo zaczęła rozprzestrzeniać się po całej Europie i każdy większy kraj mógł pochwalić się swoją szkołą jazdy. We Francji była to szkoła Cadre Noir, gdzie konie szkolono głównie na ujeżdżalni. Niemcy oraz Anglia także mogły poszczycić się szkołami znanymi na całym świecie. Prawdziwej rewolucji w historii jeździectwa dokonał Federico Caprilli, ujeżdżając młode konie w terenie i dając im swobodę zrównoważenia się pod jeźdźcem. W przeciwieństwie do tradycyjnych metod, zawracał dużą uwagę na psychikę konia, starając się unikać działań, sprzecznych z jego naturą. Szkoła naturalna, wprowadzona przez Caprillego, nie krępowała konia; to jeździec podążał za jego ruchami. Klub Jeździecki Salio to miejsce, gdzie możemy poznać również i tę metodę pracy z koniem, a także organizujące tzw. wakacje w siodle.

Polska

Polski styl jeździecki, zapoczątkowany w latach 1924-1939, stanowi połączenie szkoły naturalnej oraz jazdy maneżowej. Dzięki zestawieniu ze sobą zalet obu szkół, otrzymaliśmy styl jazdy charakteryzujący się większym opanowaniem konia dzięki jego starannemu ujeżdżeniu, lepszym oddziaływaniem na konia poprzez niestosowanie drastycznych metod oraz większą jego wszechstronnością wyrobienia.