Rodzaje modlitw odmawianych na różańcu
Odmawianie różańca może budzić wiele odmiennych skojarzeń: od nudnego „klepania zdrowasiek”, poprzez rozpamiętywanie poszczególnych tajemnic wiary chrześcijańskiej, aż po głęboko medytacyjną formę modlitwy. Istnieje wiele sposobów, którymi można modlić się na różańcu. Spróbujmy przyjrzeć się temu zagadnieniu nieco bliżej, a być może na nowo odkryjemy modlitwę różańcową.
Różne modele różańca
Jeżeli zajrzymy do sklepu z dewocjonaliami albo do sklepiku zakonnego na furcie jakiegoś klasztoru, zobaczymy różańce wykonane na wiele różnych sposobów:
- plecione ze sznurków (ile rodzajów sznurka, tyle wersji),
- w formie koralików (szklanych, ceramicznych, drewnianych) nanizanych na żyłkę, cienki drucik lub sznurek,
- wykonany ze szlachetnych materiałów, np. ze srebra czy cennych kamieni.
Co więcej, różaniec może być dostosowany do noszenia na przegubie ręki, na palcu, czy „do kieszeni”. Zaś zakonnicy i zakonnice noszą różaniec przyczepiony do pasa.
To prawda, różaniec można wykonać na wiele różnych sposobów. W naszej ofercie mamy aż 80 modeli! – stwierdza przedstawiciel Pracowni Rękodzieła San Gabriele, wykonującej spersonalizowane dewocjonalia. – Jednak za różnorodnością kryje się coś więcej: duchowy sens tej modlitwy. Nie warto jej ograniczać do „klepania zdrowasiek”, wówczas, jako osoby wierzące, wiele tracimy. Różaniec służy pomocą do tego, aby wejść na głębszy poziom duchowości. W naszej Pracowni wyznajemy dewizę: Żyj i módl się. Modlitwa na różańcu może być tak ciekawie różnorodna, jak różnorodne jest życie prowadzące nas do Boga.
Różaniec jako pomoc w skupieniu na modlitwie
Od wczesnych wieków, wielu chrześcijan pragnęło odpowiedzieć na Bożą zachętę, aby nieustannie się modlić (por. 1 Tes 5, 17). Jednak niezwykle trudno jest trwać w modlitewnym skupieniu, co najmniej z dwóch powodów:
- rozpraszają nas codzienne czynności, jakie trzeba wykonywać,
- ludzki umysł w sposób naturalny ulega rozproszeniom, nawet wówczas, gdy próbujemy siedzieć w ciszy i medytować.
Aby sobie pomóc, wschodni chrześcijanie wprowadzili zwyczaj modlitwy Jezusowej: to krótka fraza, np. Panie Jezu Chryste, zmiłuj się nade mną. Te lub podobne słowa powtarzali wielokrotnie w ciągu dnia, ponieważ były na tyle proste, że nie przeszkadzały w wykonywaniu codziennych obowiązków, a pomagały pamiętać o Bogu. Natomiast w specjalnie wyznaczonym czasie medytacji, ułatwiały skupienie umysłu. Nauczyciele modlitwy zachęcali, by przy powtarzaniu wybranej frazy zwrócić uwagę na oddech oraz posługiwać się koralikami nanizanymi na sznurek, by orientować się w ilości powtórzeń. Po dziś dzień możemy posługiwać się różnego rodzaju koronkami, gdy odmawiamy modlitwę Jezusową.
Natomiast w chrześcijaństwie zachodnim, używano analogicznego narzędzia (odpowiednio zaplecionego sznurka lub sznurka z odliczoną ilością koralików), aby umożliwić odmówienie modlitw znanych na pamięć, które zastąpiłyby lekturę 150 psalmów zawartych w psałterzu. Było to ważne szczególnie dla niepiśmiennych braci i sióstr zakonnych, a także dla wszystkich, którym codzienne obowiązki uniemożliwiały lekturę psalmów.
Współcześnie, jedną z modlitw, jaką można odmawiać na różańcu, jest Koronka do Miłosierdzia Bożego. Formuła modlitwy składa się z prostych fraz, które należy odpowiednio powtarzać, co można robić np. podczas spaceru czy jazdy tramwajem. To także sposób, by wewnętrznie skupić się i wyciszyć.
Modlitwa do Jezusa i Maryi
Najczęściej jednak kojarzymy różaniec z modlitwą do Maryi. To tradycja sięgająca XIII wieku, choć ta forma odmawiania różańca, jaką znamy dzisiaj, ewoluowała długo. Mówiąc najprościej, powtarza się w niej modlitwę Zdrowaś Maryjo oraz Ojcze nasz.
W zewnętrznej formie jest to bardzo prosta modlitwa. Jednak jej celem nie jest machinalne powtarzanie fraz, lecz takie uspokojenie umysłu, by na głębszym, pozawerbalnym poziomie, móc rozważać tajemnice z życia Jezusa i Maryi. A patrząc jeszcze głębiej, chodzi o to, by nawiązać z tymi Osobami relację, zżyć się z Nimi poprzez częste przebywanie razem. Dlatego też odmawianie różańca to modlitwa mieniąca się tysiącem barw i odcieni, tak jak mieni się nimi każda relacja z kimś ważnym dla nas.
