Bolesne miesiączki - kiedy podejrzewać endometriozę?
Bolesne miesiączki to częsty problem kobiet, jednakże, gdy ból jest nie do zniesienia, a dolegliwości się pogłębiają, warto rozważyć możliwość występowania endometriozy – choroby, w której komórki błony śluzowej macicy występują poza prawidłową lokalizacją. Objawia się ona między innymi silnymi bólami brzucha, krwawieniami poza cyklem czy problemami z płodnością. Warto zwrócić uwagę na te symptomy i skonsultować się z lekarzem, aby w porę rozpocząć odpowiednie leczenie.
Endometrioza – czym jest ta choroba?
Endometrioza to stan, w którym komórki endometrium, czyli wewnętrzna błona śluzowa macicy, zaczynają rozprzestrzeniać się poza jej granice. Endometrioza może występować w różnych lokalizacjach, w tym w jajnikach, jajowodach, w przestrzeni zaotrzewnowej, w narządach miednicy mniejszej, jelitach, pęcherzu moczowym i innych tkankach. Choroba ta jest stanem zapalnym, który powoduje powstawanie guzków, blizn, a także adhezji i przewlekłego bólu w okolicy miednicy mniejszej. Ponadto może prowadzić do zaburzeń związanych z zajściem w ciążę, ponieważ komórki endometrium występujące poza macicą mogą blokować drogi jajeczkowania i implantacji. Endometrioza jest trudną do zdiagnozowania chorobą kobiecą, ponieważ objawy mogą być podobne do objawów wielu innych schorzeń, a wiele przypadków pozostaje nierozpoznanych.
Najczęstsze objawy endometriozy
Objawy endometriozy są bardzo zróżnicowane i mogą się różnić w zależności od stopnia zaawansowania choroby. Do najczęstszych symptomów zaliczymy:
Bolesne miesiączkowanie (dysmenorea): Bolesne miesiączkowanie jest jednym z najczęstszych objawów endometriozy. Może być spowodowane skurczami macicy, w wyniku których występują silne bóle podbrzusza i pleców. Dolegliwości bólowe w okolicy miednicy mniejszej mogą występować nie tylko w trakcie menstruacji, ale także przed nią. Ból może być na tyle silny, że może uniemożliwić normalne funkcjonowanie – negatywnie wpływa na komfort życia i zdolność do pracy.
Nieregularne miesiączki (nieregularny cykl menstruacyjny): Nieregularne miesiączki są kolejnym objawem endometriozy. Mogą one występować co miesiąc, co dwa miesiące lub rzadziej. Czasami miesiączka może być bardzo obfita, a innym razem bardzo słaba. Większość pacjentek z endometriozą cierpi na bardzo bolesne i obfite krwawienia, a ich menstruacja trwa dłużej niż zwykle.
Bóle podczas stosunku (dyspareunia): Dyspareunia to ból podczas stosunku płciowego. Jest to kolejny objaw endometriozy spowodowany obecnością zmian endometrialnych w okolicach pochwy i sromu, które powodują różnego rodzaju dyskomfort.
Ból podczas oddawania moczu lub stolca: Dysuria to ból podczas oddawania moczu - częste zjawisko u pacjentek z endometriozą, która zajęła pęcherz moczowy. Stan ten objawia się częstomoczem, bóle podczas mikcji i uczucie ucisku na pęcherz. Ponadto od czasu do czasu można zauważyć krew w moczu. Dyscheksja to ból towarzyszący czynności oddawania stolca. Obecność ognisk endometriozy w jelicie grubym powoduje ból podczas wypróżniania, który nasila się głównie podczas menstruacji. Ponadto pacjentkom często towarzyszą dolegliwości jelitowe, np. zaparcia, biegunki, a w okresie miesiączki - krwawienia z odbytnicy. Część kobiet zgłasza również objawy typowe dla zespołu jelita drażliwego.
Wahanie nastroju i ciągłe zmęczenie: Pacjentki z endometriozą mogą doświadczać częstych wahań nastroju - pojawienie się objawów lęku, a nawet depresji przypisuje się przewlekłości choroby i obecności ciągłego bólu. Występowanie przewlekłego bólu w przebiegu endometriozy może prowadzić również do wystąpienia chronicznego zmęczenia i wyczerpania oraz ogólnego osłabienia organizmu. Uczucia te są szczególnie nasilone podczas menstruacji.
Niepłodność: Endometrioza może również powodować niepłodność, ponieważ zmiany endometrialne zlokalizowane w obrębie jajników zaburzają owulację, mogą blokować przepływ jajeczka do jajowodów lub przeszkadzać w zagnieżdżeniu się zarodka w macicy. Problemy z zajściem w ciążę nie występują jednak u każdej chorej kobiety - wiele zależy od stopnia choroby i indywidualnych czynników.
Leczenie endometriozy
Dokładna przyczyna endometriozy nie jest znana, jednak uważa się, że jest ona związana z kombinacją czynników takich jak genetyka, zaburzenia równowagi hormonalnej, dysfunkcja układu odpornościowego i czynniki środowiskowe. W przypadku zauważenia niepokojących objawów, należy udać się do lekarza ginekologa. Lek. med. Danuty Kardzis z Gabinetu ginekologicznego w Gdańsku przeprowadza diagnostykę chorób kobiecych, w tym endometriozy. Leczenie zazwyczaj obejmuje leki takie jak niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), terapię hormonalną lub operację. NLPZ są stosowane w celu zmniejszenia stanu zapalnego i bólu. Terapia hormonalna jest stosowana w celu zmniejszenia ilości estrogenów w organizmie i zatrzymania wzrostu tkanki endometrialnej. Operacja może być konieczna, jeśli leki nie są skuteczne w kontrolowaniu objawów. Chirurgia może obejmować usunięcie tkanki endometrialnej lub zniszczenie jej za pomocą laserów albo prądu elektrycznego.
Oprócz leczenia medycznego endometriozy, modyfikacje stylu życia mogą również pomóc w kontrolowaniu objawów. Obejmują one zmniejszenie poziomu stresu poprzez działania takie jak medytacja, regularne ćwiczenia, spożywanie zdrowej diety bogatej w owoce i warzywa, a ubogiej w przetworzoną żywność, oraz unikanie alkoholu i kofeiny.
